Συγγραφέας: 2nd Grade Lower Secondary, Volissos High School, GR
PARTNERS: 2nd Grade Lower Secondary, Olympion High School, CY;
1st Grade Upper Secondary, SS Vela Luka, HR
Εισαγωγή
Χίος – Μαστιχοχώρια
Στο βόρειο ανατολικό Αιγαίο, στο σταυροδρόμι Ανατολής με Δύση, στο νησί της Χίου, φύεται από τα βάθη των αιώνων η μαστίχα, ένα προϊόν – θησαυρός με αποδεδειγμένες πλέον επιστημονικά μοναδικές ευεργετικές και θεραπευτικές ιδιοτήτες.
Η μαστίχα της Χίου (Pistacia Lentiscus var. Chia) είναι η ρητινώδης έκκριση του μαστιχόδενδρου (Pistacia Lentiscus var. Chia). Πρόκειται για φυσική, αρωματική ρητίνη, που εκκρίνεται σε σχήμα δακρύων από τον κορμό και τα μεγάλα κλαδιά του μαστιχόδενδρου, στις επιφανειακές τομές που τού προξενούν οι παραγωγοί με αιχμηρά εργαλεία.
Η μαστιχοκαλλιέργεια εγγράφτηκε το 2014 στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας (UNESCO 2003).
Το μαστιχόδενδρο ή σχίνος – επιστημονικά Pistacia Lentiscus var. Chia (οικογένεια Anacardaceae), είναι αειθαλής πυκνόφυλλος θάμνος ύψους 2-3 μέτρων, που αναπτύσσεται αργά και παίρνει την πλήρη ανάπτυξή του μετά από 40-50 χρόνια, φτάνοντας μέχρι και τα 5 μέτρα ύψος στα ηλικιωμένα φυτά. Οι σχίνοι αποτελούν κύριο στοιχείο της Μακκίας βλάστησης των παραμεσογείων χωρών, αλλά μόνο στο Νότιο Τμήμα της Χίου, στα Μαστιχόχωρα, τα ειδικά χαρακτηριστικά του εδάφους και του μικροκλίματος, και η παραδοσιακή καλλιέργεια επιφέρουν τελικά ένα τόσο εντυπωσιακό αποτέλεσμα και διαμορφώνουν τη μοναδικότητα αυτής της ξεχωριστής ρητίνης. Κάθε προσπάθεια να επεκταθεί η καλλιέργεια πέρα από αυτό το όριο απέτυχε.
Στις μέρες μας, αποτελέσματα εργαστηριακών και κλινικών ερευνών και πραγματοποιούνται από ανεξάρτητους ερευνητές τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, αποδεικνύουν ότι η φυσική μαστίχα Χίου διαθέτει μοναδικές ευεργετικές και θεραπευτικές ιδιότητες, επιβεβαιώνοντας με αυτό τον τρόπο σχετικές ιστορικές αναφορές.
Συγκεκριμένα, έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά η ευεργετική δράση της μαστίχας κατά των παθήσεων του πεπτικού συστήματος, η συμβολή της στη στοματική υγιεινή, η σημαντική αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδης δράση της και το γεγονός ότι αποτελεί φυσικό αντιοξειδωτικό. Παράλληλα, η μαστίχα Χίου, συμβάλει στην επούλωση τραυμάτων και στην ανάπλαση της επιδερμίδας. Επίσης, η μαστίχα Χίου, χρησιμοποιείται στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική, ποτοποιία και στην κοσμετολογία.
Μαθησιακοί στόχοι
- Να γνωρίζουν τι είναι η μαστίχα Χίου και πού καλλιεργείται..
- Να γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της μαστίχας.
- Να διακρίνουν τα στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου.
- Να γνωρίζουν ποια είναι τα μαστιχοχώρια της Χίου.
- Να γνωρίζουν τις χρήσεις και τα οφέλη της μαστίχας στην ιατρική, στην ποτοποιία, στην κοσμετολογία και στη μαγειρική-ζαχαροπλαστική.
- Να γνωρίσουν συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστική με μαστίχα Χίου.
Δραστηριότητα
Καλλιέργεια Μαστίχας
Στο συγκεκριμένο SeedQuest οι μαθητές καλούνται να γνωρίσουν τη Μαστίχα Χίου ως μοναδικό προϊόν σε παγκόσμιο επίπεδο και τις χρήσεις της σε πάρα πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας (ιατρική, φαρμακευτική, κοσμετολογία, μαγειρική, ζαχαροπλαστική, ποτοποιία).
Στο τέλος του προγράμματος οι μαθητές θα μπορούν να κατανοούν τις ιδιότητες, τα οφέλη και τις χρήσεις της μαστίχας. Θα γνωρίζουν τον τόπο, τον τρόπο και τα στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου. Έτσι, θα γνωρίζουν ένα ιδιαίτερο στοιχείο της βιοποικιλότητας της Χίου.
Διαδικασία
Δραστηριότητες
Δραστηριότητα1: Καταιγισμός ιδεών – Padlet
Οι μαθητές και οι μαθήτριες ενημερώνονται για το θέμα που θα μελετήσουν. Αρχικά τους δίνεται ένας κενός διαδικτυακός πίνακας (padlet) στον οποίο θα καταγράψουν τι γνωρίζουν σχετικά με τη μαστίχα Χίου. Η τεχνική του καταιγισμού ιδεών δεν απαιτεί από τους/τις μαθητές/τριες να έχουν ειδικές γνώσεις όσον αφορά το θέμα μελέτης και επιτρέπει στον κάθε μαθητή/τρια να εκφραστεί για το θέμα, χωρίς να αξιολογηθεί, ανακαλώντας προϋπάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις σχετικά με αυτό.
Δραστηριότητα 2: Μελέτη υλικού – Προβολή βίντεο – Δημιουργία ομάδων
Στη συνέχεια τους δίνεται μια λίστα από συνδέσμους που αφορούν στην καλλιέργεια και στην αξιοποίηση της μαστίχας. Τα παιδιά αφού μελετήσουν το υλικό και παρακολουθήσουν δυο βίντεο που προτείνει ο/η εκπαιδευτικός χωρίζονται σε τρεις ομάδες ώστε να υλοποιήσουν παράλληλες δραστηριότητες.
Η λίστα με τους συνδέσμους και τα βίντεο ανεβαίνουν στο padlet.
Δημιουργία ομάδων – Ονόματα ομάδων:
Ομάδα1: Μαστιχόδεντρα
Ομάδα2: Γεύση μαστίχας
Ομάδα3: Δάκρυα της Χίου
Δραστηριότητα3: Αξιοποιώντας το υλικό της Δραστηριότητας2, να χρησιμοποιήσετε τα Google Docs και να δημιουργήσετε μια παρουσίαση με τις ιδιότητες και τις χρήσεις της μαστίχας (Ομάδα1).
Δραστηριότητα4: Αξιοποιώντας το υλικό της Δραστηριότητας2, να χρησιμοποιήσετε τα Google Docs και να δημιουργήσετε μια παρουσίαση με συνταγές με μαστίχα Χίου, κατάλληλες για παιδιά (Ομάδα2).
Δραστηριότητα5: Αξιοποιώντας το υλικό της Δραστηριότητας2, να χρησιμοποιήσετε το διαδικτυακό εργαλείο PosterMyWall και να δημιουργήσετε μια αφίσα με θέμα "Μαστίχα Χίου – Καλλιέργεια & Χρήσεις" (Ομάδα3).
Δραστηριότητα6: Αξιοποιώντας το υλικό της Δραστηριότητας2, να χρησιμοποιήσετε το διαδικτυακό εργαλείο Maphub να δημιουργήσετε ένα διαδραστικό χάρτη στον οποίο να τοποθετήσετε τα μαστιχοχώρια της Χίου (pins)(Ομάδα3).
Δραστηριότητα7: Παρουσίαση των εργασιών των ομάδων στην τάξη.
Συζήτηση, σχόλια και παρατηρήσεις για τις εργασίες.
Δραστηριότητα 8: Να εκτελέσετε, με την βοήθεια των εκπαιδευτικών σας μια συνταγή με βασικό συστατικό τη μαστίχα Χίου. Μπορείτε να επιλέξετε από τις συνταγές που καταγράψατε σε προηγούμενη δραστηριότητα και να δημιουργήσετε βίντεο με την συνταγή.
Δραστηριότητα 9: Να πάρετε μια συνέντευξη από έναν/ μια παραγωγό μαστίχας. Να δημιουργήσετε ενημερωτικό βίντεο με την βοήθεια των εκπαιδευτικών σας.
Δραστηριότητα 10: Να επισκεφθείτε κάποια από τα χωριά της μαστίχας και να παρακολουθήσετε ενημερωτική παρουσίαση από τον πρόεδρο της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου.
Δραστηριότητα αποτύπωσης των συναισθημάτων των συμμετεχόντων μαθητών.
Να γράψετε τρία συναισθήματα που σας προκάλεσε η συμμετοχή σας στο πρόγραμμα.
(menti.com Κωδικός: 5822 5709)
Extra game:
My Puzzles - Green Seeds - Chios Mastic - Green seeds mastic trees (jigsawplanet.com)
Φτιάξτε το Puzzle.
Δυνητική δραστηριότητα για όλες τις ομάδες:
Υπό κανονικές συνθήκες (μη πανδημίας) μια επιπλέον δραστηριότητα θα ήταν η επίσκεψη των μαθητών/-τριων στα Μαστιχοχώρια και στο Μουσείο Μαστίχας.
Αξιολόγηση - Quizzes
https://learningapps.org/18669039
Και το παιχνίδι συνεχίζεται….
Kahoot! Quiz
https://kahoot.it/challenge/09879860?challenge-id=4604f138-af97-43ef-8b7c-ee7cef9b1c57_1617312049500
Αξιολόγηση
- Να γνωρίζουν τι είναι η μαστίχα Χίου και που καλλιεργείται.
- Να γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της μαστίχας.
- Να διακρίνουν τα στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου.
- Να γνωρίζουν ποια είναι τα μαστιχοχώρια της Χίου.
- Να γνωρίζουν τις χρήσεις και τα οφέλη της μαστίχας στην ιατρική, στην ποτοποιία, στην κοσμετολογία και στη μαγειρική.
- Να γνωρίσουν από κοντά τα μαστιχόδεντρα.
- Να ανακαλύπτουν πληροφορίες που αφορούν στη μαστίχα Χίου.
- Να παρουσιάζουν τα οφέλη και τις χρήσεις της μαστίχας σε διάφορους τομείς της ζωής μας.
- Να αναπτύξουν την παρατηρητικότητά τους, τη φαντασία τους και την κριτική τους σκέψη.
- Να συνεργαστούν και να καλλιεργήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες.
- Να Να αξιολογήσουν τη γεύση της μαστίχας.
- Να αποκτήσουν δεξιότητες επικοινωνίας.
Είναι σημαντικό να αξιολογούνται οι γνώσεις που απέκτησαν οι μαθητές με τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Για το λόγο αυτό δημιουργήσαμε δυο δραστηριότητες αξιολόγησης (quizzes) βασισμένες στις αρχές της παιγνιώδους μάθησης.
Επειδή οι μαθητές συμμετείχαν για πρώτη φορά σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θεωρήσαμε ότι καλό είναι να καταγραφούν τα συναισθήματα που εξέφρασαν κατά την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα (όπως ικανοποίηση, αυτοπεποίθηση, ενθουσιασμός).
Γενικότερα, θεωρούμε σημαντικό να γίνεται αναφορά στον αντίκτυπο που είχε η συμμετοχή στο Πρόγραμμα τόσο στους μαθητές όσο στους εκπαιδευτικούς.
Αξιολόγηση Παρουσιάσεων
Η παρουσίαση του PowerPoint θα αξιολογηθούν ως εξής:
Checklist
Δημιουργικότητα / Περιεχόμενο (εικόνες, επιστημονικά όνοματα, πληροφορίες και περιγραφή) Απαντήστε σε κάθε ερώτημα που γίνεται στην εκφώνηση |
|
Γραμματική (ορθογραφία, σημεία στίξης, προτάσεις) |
|
Συνοχή / σαφήνεια (κάθε διαφάνεια πρέπει να έχει την ίδια γραμματοσειρά και το ίδιο σχέδιο. Η παρουσίαση φαίνεται επαγγελματική) |
Ρουμπρίκα Αξιολόγησης Αφίσας
Ρουμπρίκα αξιολόγησης |
Πολύ καλή |
Καλή |
Χρειάζεται βελτίωση |
Περιεχόμενο Αποτυπώνεται σε λίστες, διαγράμματα, γραφικά, κείμενο |
Περιλαμβάνει όλα τα στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου Περιλαμβάνει τρία ή περισσότερα γραφικά-εικόνες που αφορούν στην μαστίχα Όλες οι πληροφορίες είναι ακριβείς |
Περιλαμβάνει τρία στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου Περιλαμβάνει δύο γραφικά-εικόνες που αφορούν στην μαστίχα Μια από τις προβαλλόμενες πληροφορίες είναι ανακριβής |
Περιλαμβάνει δύο ή λιγοτερα στάδια καλλιέργειας του μαστιχόδεντρου Περιλαμβάνει ένα ή κανένα γραφικό-εικόνα που αφορούν στην μαστίχα Περιλαμβάνει περισσότερες ανακριβείς πληροφορίες |
Ορθογραφία & μέγεθος κειμένου - αντικειμένων
|
Δεν έχει ορθογραφικά λάθη Το κείμενο είναι ευανάγνωστο - Το μέγεθος γραμματοσειράς είναι σωστό |
2-3 ορθογραφικά λάθη Κάποια στοιχεία δεν είναι ευανάγνωστα |
Περισσότερα από τρία ορθογραφικά λάθη Τα στοιχεία τόσο μικρά που δεν μπορούν να διαβαστούν |
Σχεδίαση αφίσας αντικείμενα-χρώματα |
Σωστά τοποθετημένα αντικείμενα αποδίδουν άμεσα το νόημα της πληροφορίας Αντιθέσεις χρωμάτων Έγχρωμο φόντο |
1- 2 μη σωστά τοποθετημένα αντικείμενα δεν αποδίδουν άμεσα το νόημα της πληροφορίας Λίγες αντιθέσεις χρωμάτων Μονότονο φόντο |
3 ή και περισσότερα μη σωστά τοποθετημένα αντικείμενα που δεν αποδίδουν άμεσα το νόημα της πληροφορίας Χωρίς αντιθέσεις χρωμάτων Χωρίς φόντο |
Συμπέρασμα
Φτάσατε τώρα στο τέλος της ιστοεξερεύνησής μας!
Ας επιστρέψετε για λίγο σε αυτήν και ας εξερευνήσετε τον θησαυρό της Χιώτικης γης, τη Μαστίχα Χίου!
Διαβάσατε για την ιστορία της Μαστίχας Χίου. Γνωρίσατε το Μαστιχόδεντρο και τα μαστιχοχώρια, διακρίνατε τα στάδια καλλιέργειας του σχίνου, μελετήσατε τις ιδιότητες και τα οφέλη της μαστίχας σε τομείς της ζωής μας όπως η ιατρική, η φαρμακευτική, η μαγειρική, η ζαχαροπλαστική κα.
Κι όλα αυτά αξιοποιώντας τόσο το διαδίκτυο όσο και τα Web 2 εργαλεία, τα οποία αξιοποιήθηκαν ουσιαστικά στη μαθησιακή διαδικασία, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου, όπως είναι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας σας.
Καλή συνέχεια στις ιστοεξερευνήσεις σας!
Ενότητα Εκπαιδευτικών
Θεωρίες μάθησης
- Ανακαλυπτική μάθηση
- Εποικοδομητισμός
- Συνεργατική μάθηση
- CBL- Computer Based Learning
Καταιγισμός ιδεών - Πίνακας ανακοινώσεων - Brainstorming
Padlet
Πρόκειται για μια πλατφόρμα συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης όπου οι μαθητές αλλά και οι εκπαιδευτικοί ανταλλάσσουν ιδέες, παρουσιάζουν τις εργασίες τους και προτείνουν λύσεις σε προβλήματα και θεματικές. Κινητοποιούν με ευχάριστο και γόνιμο τρόπο τους μαθητές ενισχύοντας παράλληλα και την κριτική διερευνητική, συνεργατική, επικοινωνιακή και ανακαλυπτική τους δεξιότητα.
Παρουσίαση - Presentation
GoogleDocs
Ολοκληρωμένo πακέτο εφαρμογών γραφείου το οποίο περιλαμβάνει κειμενογράφο, πρόγραμμα παρουσίασης, υπολογιστικά φύλλα, φόρμες και περιβάλλον σχεδιασμού. Δυνατότητα διαμοιρασμού των αρχείων μέσω υπερσυνδέσεων καθώς και συνεργατικής επεξεργασίας αρχείων.
Αφίσα - Poster
Postermywall
Διαδικτυακή εφαρμογή για τη δημιουργία και τον σχεδιασμό εκπαιδευτικής αφίσας. Απαιτείται η δωρεάν εγγραφή χρηστών. Οι αφίσες αποθηκεύονται στο διαδίκτυο ή και εκτυπώνονται.
Ο κύριος σκοπός του σχεδιασμού και της δημιουργίας της εκπαιδευτικής ψηφιακής αφίσας είναι οι μαθητές να αποκτήσουν δεξιότητες παρουσίασης των γνώσεων και των ιδεών τους καθώς και η αυτοδιάγνωση των γνώσεων που έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Παράλληλα με τη χρήση των συγκεκριμένων και επιλεγμένων εκπαιδευτικών εργαλείων οι μαθητές αναπτύσσουν δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και διερεύνησης γνώσεων και ιδεών. Το αντίστοιχο ισχύει και για την πληροφοριακή αφίσα όπου εκεί οι μαθητές ενισχύουν επίσης τις δεξιότητες ταξινόμησης, οργάνωσης και παρουσίασης ιδεών και μαθησιακών πληροφοριών.